هادی ملک‌اسماعیلی، کارگردان مستند کوتاه «صدای پای آب» در گفت‌وگو با خبرنگار میراث آریا درباره موضوع این مستند گفت: مدیریت آب در شهر سمنان موضوع اصلی این مستند است. درواقع، سمنان یکی از کم‌آب‌ترین شهرهای ایران و احاطه‌شده با کویر است. اما من در این فیلم تلاش کردم نشان دهم که مدیریت مردمی آب ـ که سابقه‌ای چند هزار ساله دارد ـ چگونه موجب شده آب به تمام نقاط شهر برسد و سمنان به‌عنوان شهرباغ شناخته شود.

این کارگردان درباره روند پژوهش این مستند توضیح داد: پژوهش ابتدا به‌ صورت میدانی آغاز شد. سپس شروع به مرور کتاب‌هایی کردم که درباره شهر سمنان نوشته شده بود. برای من مهم بود که ابتدا شهر را بشناسم، بعد مسئله آب را درک کنم و در ادامه شیوه اداره آن را در منابع کتابخانه‌ای بیابم. پس از آن، سه سفر دیگر به سمنان داشتم تا پژوهش میدانی‌ام کامل‌تر شود.

این کارگردان در پاسخ به پرسشی درباره اهمیت تماشای «صدای پای آب» در شرایط بحران آبی کشور، گفت: اهمیت این مستند در نشان دادن شیوه مدیریت مردمی آب است؛ میراثی خارق‌العاده و ارزشمند که مردم هزاران سال تا امروز با آن توانسته‌اند آب را به‌دقت کنترل و توزیع کنند. در این شیوه، میزان، زمان و مسیر توزیع آب کاملاً مشخص بود و هر مالک، مزرعه یا باغ سهم خود را دریافت می‌کرد.

او ادامه داد: این روش در حقیقت یک میراث تاریخی است و می‌تواند الگوی ارزشمندی برای امروز ما باشد. البته در تحقیقاتم متوجه شدم که این الگو یک بار هم در دوره‌های دیگر به‌کار گرفته شد، اما تداوم نیافت؛ مانند تلاش شیخ بهایی برای ساماندهی آب زاینده‌رود در اصفهان. تفاوت اینجاست که در سمنان مدیریت آب به‌صورت مردمی انجام می‌شد و حتی یک وقت‌نامه شرعی نیز در قرن ششم تدوین شده که در آن دقیقاً توضیح داده می‌شود چه کسانی، در چه زمان‌ها و چگونه حق بهره‌برداری از آب را دارند.

ملک‌اسماعیلی درباره چالش‌های ساخت این مستند گفت: واقعیت این است که در روند ساخت، مشکلات زیادی وجود داشت. با وجود طی کردن مراحل اداری و دریافت مجوز، به بهانه‌های مختلف مانند نرسیدن نامه یا پایان وقت اداری، موانعی برای کار ایجاد شد. درواقع وزارت میراث فرهنگی باید تسهیلات بیشتری برای مستندسازانی که درباره موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی کار می‌کنند فراهم کند. همچنین مسئله پخش فیلم‌های مستند نیز نیازمند توجه جدی‌تر است. بارها گفته‌ام که پخش مستند کوتاه در کشور ما آن‌طور که باید جدی گرفته نمی‌شود و این کم‌لطفی بزرگی نسبت به این حوزه است.

«صدای پای آب» تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی است و در جشنواره فیلم کوتاه تهران، رقابت می‌کند.

انتهای پیام/